6. Het argument van objectieve moraliteit
Het laatste algemene argument voor het bestaan van God is er een die een stuk dichter bij ons zelf en ons eigen leven ligt. Voor degene die niet veel verstand hebben van wetenschap en filosofie zullen de voorgaande argument misschien enigszins boven hun pet zijn gegaan. Ik hoop echter dat ik ze eenvoudig genoeg heb kunnen uitleggen.
Dit argument echter heeft geen betrekking op de ontstaan of werking van het universum of ingewikkelde filosofische concepten, maar met iets waar we dagelijks mee te maken hebben: onze moraliteit, het bestaan van Goed en Kwaad.
Persoonlijk vind ik dit argument minder overtuigend dan de voorgaande argumenten (daarmee wil ik echter niet zeggen dat ik het geen sterk argument vind, want dat vind ik absoluut wel. Ik wil alleen zeggen dat ik vermoed dat dit argument op zichzelf niet veel Atheïsten zal overtuigen zonder de voorgaande argumenten.) Ik hoop echter wel dat je in ziet hoe belangrijk dit argument is, daarom vind ik het noodzakelijk om dit argument in dit boek toe te voegen.
In ons dagelijks leven geven wij oordelen van Goed en Kwaad. Als we een nieuwsbericht horen dat een man 12 jaar lang zijn dochtertje in een kelder had opgesloten noemen we dit absoluut kwaadaardig in de hoogste mate. Wanneer we iemand zien die zijn minder bedeelde medemens helpt dan noemen we dit absoluut goed. Als we zien dat er in andere culturen vrouwen lichamelijk verminkt worden door middel van besnijdenis, dan noemen we die culturen achterlijk, slecht en barbaars. Maar de vraag die ik nu voor jullie wil leggen is waarom we dat doen en op welke basis?
Ik kan uiteraard via dit medium niet de lezer een directe vraag stellen, maar wanneer ik je zou vragen of moraliteit objectief of subjectief is, wat zou je mij dan als antwoord geven?
Met objectieve moraliteit bedoel ik of het zo is dat bepaalde acties ook echt daadwerkelijk goed of slecht zijn. Je zou het zo kunnen zeggen dat het WAAR is dat iemand bestelen slecht is. Subjectieve moraliteit zou inhouden dat je slechts van mening bent dat iemand bestelen slecht is maar dat dit puur en alleen jou mening is, en (hopelijk) ook de mening van de meeste mensen waarmee je samenleeft.
Laten de termen even iets beter defineren. Ik denk dat het duidelijk is dat voor het objectieve bestaan van Goed en Kwaad (vandaar dat ik ze met een hoofdletter schrijf) dat Goed en Kwaad niet afhankelijk kan zijn van meningen. Het is bijvoorbeeld objectief dat 1+1=2. Nu kan iemand wel zeggen dat hij VINDT dat 1+1=7, maar het blijft feitelijk het geval dat 1+1=2. Meningen zijn niet van toepassing op de objectiviteit van iets.
Objectieve moraliteit: Goed en Kwaad zijn absoluut en niet afhankelijk van de meningen van verschillende mensen. Ze gelden overal en voor iedereen.
Objectieve moraliteit houdt dus in dat je kunt zeggen dat de holocaust (het uitmoorden van 20 miljoen joden door nazi Duitsland) kwaadaardig was, zelfs als de duisters de tweede wereld oorlog gewonnen zouden hebben en de meeste mensen er van overtuigd hadden dat de holocaust goed was. Als de holocaust kwaadaardig was zelfs al zijn de meeste mensen van mening dat de holocaust goed was, DAN is moraliteit objectief. Het is bij objectieve moraliteit dus niet het geval dat “de meeste stemmen gelden”.
Een ander voorbeeld zou zijn dat, stel dat de hele wereld van mening is dat het martelen van een jong kind voor je eigen plezier goed is, en jij kunt als enige ter wereld toch nog zeggen dat het martelen van een klein kind voor je plezier slecht is, DAN is moraliteit objectief. Objectieve moraliteit houdt in dat bepaalde acties hoe dan ook slecht zijn, wat mensen er ook van mogen denken. Dus als jij het met mij eens bent dat bijvoorbeeld het martelen van een jong kind voor je plezier objectief kwaadaardig is en niet slechts een mening, dan ben je het met me eens dat er objectieve moraliteit bestaat.
Subjectieve moraliteit: goed en kwaad zijn relatieve concepten bedacht door mensen en afhankelijk van mening, tijd, locatie en cultuur. Absoluut Goed en Kwaad bestaan niet.
Als je het niet met mij eens bent dat objectieve moraliteit bestaat dan ben je een zogenaamde morele subjectivist of morele nihilist. Dit houdt in dat goed en kwaad door mensen zelf bepaald worden en afhankelijk zijn van je specifieke omgeving en cultuur. Bijvoorbeeld: vrouwenbesnijdenis is goed binnen de cultuur van Islam, maar is kwaadaardig binnen de Euro-Amerikaanse cultuur.
Moraliteit is hierbij dus min of meer een afspraak tussen mensen die het resultaat is van biologische en sociale evolutie. Goed en Kwaad zijn dus volledig relatief als moraliteit subjectief is.
Neem bijvoorbeeld de volgende stelling:
Stelling: Het martelen van kinderen voor de lol is kwaadaardig
Morele objectivist: "Deze stelling is juist. Het is een feit dat het martelen van kinderen voor de lol kwaadaardig is ongeacht persoonlijke voorkeuren."
Morele subjectivist: "Ik vind van wel, maar iemand anders misschien van niet. Er bestaat geen waarheid rondom deze soort stellingen, alleen persoonlijke voorkeuren."
Het morele argument voor het bestaan van God gaat als volgt:
1. Als God NIET bestaat, dan bestaat objectieve moraliteit ook niet
2. Objectieve moraliteit bestaat weldegelijk
3. Conclusie: God bestaat
Laten we punt 2 als eerste bekijken:
Bestaat objectieve moraliteit?
In de volgende alinea's ga ik vrij gruwelijke dingen zeggen, let erop dat ik zelf uiteraard de dingen die ik zeg niet meen, maar dat ik de implicaties van subjectieve moraliteit wil duidelijk maken.
Als antwoord op de vraag of objectieve moraliteit bestaat zou ik ten eerste willen antwoorden: zo leven we in ieder geval wel!
Bijvoorbeeld, ons rechtssysteem is gebaseerd op het idee dat moraliteit objectief is.
Ik bedoel, stel dat in Nederland de meeste mensen zouden vinden dat verkrachting best door de beugel kan, dan nog zou iemand gestraft worden via het rechtssysteem. We leven dan wel in een democratie, toch kunnen de wetten niet volledig door de meerderheid bepaald worden. Zo was er nog niet zo heel lang geleden in Nederland de zogenaamde pedofielen partij die seks met minderjarigen legaal probeerde te maken. Stel nu dat het merendeel van Nederland op die partij zou stemmen. Dan nog zouden zij het niet voor elkaar kunnen krijgen om seks met minderjarigen legaal te maken omdat dit tegen de grondwet en de rechten van de mens ingaat. Zelfs als de meeste mensen in Nederland achter de legalisering van seks met minderjarigen zouden staan, dan nog zou een minderheid beslissen dat dit wetsvoorstel niet door kan gaan, aangezien seks met minderjarigen als objectief immoreel gezien wordt. Seks met minderjarigen IS kwaadaardig en “de meeste stemmen gelden” is hier dan ook niet op van toepassing.
Bovendien als moraliteit subjectief zou zijn, hoe kan dan je überhaupt iemand straffen voor een bepaalde daad in een rechtssysteem? In principe zou iemand gewoon kunnen zeggen: “Ja, maar ik ben het er helemaal niet mee eens dat verkrachting verkeerd is! Ik heb geen zin om een vrouw haar toestemming nodig te hebben als ik seks met haar wil. En wie zijn jullie om te zeggen dat ik daar geen gelijk in heb?”
Nu wil ik niet zeggen dat rechtssystemen ZELF objectief zijn, want de wetten verschillen van cultuur per cultuur. Wat ik wil zeggen is dat rechtssystemen in ieder geval gebaseerd zijn op het IDEE dat moraliteit objectief is en dat je dus iemand ook echt kan straffen voor zijn misdaden, en dat misdaad niet slechts anti-sociaal gedrag is maar daadwerkelijk uit kwaadaardige acties bestaat. We zeggen tenslotte niet dat de crimineel maar ergens anders moet gaan wonen omdat zijn opvattingen niet passen in de door ons opgestelde regels, in plaats daarvan straffen we hem ook daadwerkelijk voor zijn daden.
Verder gaat subjectieve moraliteit volledig tegen onze ervaring van moraliteit in. Want ieder van ons ervaart moraliteit op een objectieve manier. Vrijwel geen mens te wereld zou zeggen dat het martelen van kleine kinderen voor de lol een moreel neutrale daad is en dat dit zijnde goed of kwaad slechts een persoonlijk mening is of slechts onderdeel van de regels van de specifieke cultuur. Wij noemen zulke mensen kwaadaardige monsters, niet mensen met andere opvatting. En stel je voor dat er een cultuur zou zijn waarin het martelen van kinderen voor de lol is toegestaan. Als moraliteit subjectief is zou je niet kunnen zeggen dat zij ook daadwerkelijk iets verkeerd doen, want wie ben jij om te beslissen dat de regels van jouw cultuur beter zijn? Je kunt van MENING zijn dat ze beter zijn, maar je kunt niet zeggen dat ze ook daadwerkelijk beter zijn.
Als moraliteit subjectief is, wie heeft dan het recht om te zeggen wat goed en kwaad is? De meerderheid? Dus als de meerderheid uit racisten bestaat wil dat dan zeggen dat discriminatie iets moreel goedaardig is? Je kunt zeggen dat discriminatie tot lijden leidt, maar wie bepaald dat lijden iets slechts is? Hitler was van mening dat hij de wereld hielp door de zwakkere uit te roeien, hij was van mening dat de joden en de gehandicapten een last waren voor de sterkere en dat door ze uit te roeien kon de mensheid doorgroeien in een superieur ras. Maar als moraliteit subjectief is, wie ben jij dan om te zeggen dat Hitler slecht was? Wat maakt jou mening beter dan de zijne?
Of wat dacht je van armoede in Afrika? Die is in principe heel makkelijk op te lossen; gewoon heel Afrika plat bombarderen. Dan zijn er geen armen meer, aids is enorm terug gedrongen, geen geld hoeft meer uitgegeven te worden aan ontwikkelingshulp, enz. En veel getreur zou er ook niet zijn aangezien alle families en hun vrienden tegelijkertijd dood zullen zijn.
Klinkt dit allemaal niet verschrikkelijk? Ik zelf sta natuurlijk totaal niet achter die gruwelijkheden die ik net heb beschreven, maar dit zijn de logische implicaties van subjectieve moraliteit. De wet van de sterkste geldt in dat geval en de meerderheid bepaald wat goed is. Je ziet waar dat toe geleid heeft in nazi Duitsland.
Maar ik hoop ook dat je inziet hoe subjectieve moraliteit totaal tegen onze ervaring van moraliteit ingaat. Niemand zou zeggen dat de beste manier om Afrika te helpen is door ze allemaal uit te roeien en wie dat wel zou zeggen zouden we een maniak noemen. We ervaren bepaalde acties als echt absoluut objectief kwaadaardig. We ervaren moraliteit niet als iets subjectiefs. Wanneer we morele oordelen maken dan stellen wij die niet als slechts een persoonlijke voorkeur maar als een feit. We stellen dat verkrachting slecht IS, dat moord slecht IS, dat mensen laten lijden slecht IS, dat martelen van kinderen voor de lol slecht IS.
We kunnen daarom stellen dat objectieve moraliteit een basis geloofsovertuiging is. Een basis geloofsovertuiging is een overtuiging over de wereld die gebaseerd is op ervaring. Bijvoorbeeld de ervaring dat er een objectieve externe wereld is en dat we niet een soort van droomwereld leven.
Zoals filosoof Michael Russ zegt: “een man die zegt dat het moreel goed is om kleine kinderen te verkrachten heeft het net zo goed bij het verkeerde eind als een man die zegt dat 2+2=5”
Voordat we hier op doorgaan laten we eerst naar punt 1 van het morele argument kijken:
Als God NIET bestaat, dan bestaat objectieve moraliteit ook NIET
Wat mij persoonlijk is opgevallen is dat de meeste Atheïsten geen probleem hebben met deze veronderstelling. Dezelfde Michael Russ die ik net citeerde zei ook het volgende:
“moraliteit is slechts een biologische evolutionaire aanpassing, niet anders dan onze handen, voeten en tanden. In plaats van zijnde een set van rationele en objectieve opmerkingen over iets objectiefs; ethica is slechts een illusie. Ik apprecieer het wel als iemand zegt “behandel anderen zoals je zelf behandelt wilt worden”, men denkt dan te refereren naar iets boven hen zelf, maar zulke referenties zijn feitelijk zonder enige fundering. Moraliteit is niets meer dan een hulpmiddel om te overleven en iedere diepere betekenis erachter is een illusie.”
En ik ben het eens met Dr. Russ dat er geen enkele reden is om aan te nemen dat in de afwezigheid van God de moraliteit die door evolutie in geprogrammeerd is in de homo sapiens objectief is. Als Atheïsme waar is dan kan het wel zijn dat verkrachting niet sociaal acceptabel is en daardoor taboe wordt, maar als Atheïsme waar is dan kun je niet zeggen dat het daadwerkelijk slecht is om iemand te verkrachten. Sterker nog, verkrachting komt regelmatig voor in de natuur onder dieren. Als Atheïsme waar is zijn wij echter niet meer dan hoger ontwikkelde dieren, en dieren zijn geen morele wezens. Als een dier een ander dier dood maakt, dan doodt hij dat dier wel maar dan VERMOORD hij dat dier niet. En zoals ik al zei komt verkrachting veelvuldig voor in de natuur. Het “doel” van evolutie is tenslotte dat een dier zich zoveel mogelijk voortplant. Een dier dat dwang en geweld gebruikt om zich veelvuldig te kunnen voortplanten wordt dan ook bevordert door natuurlijke selectie. Als een man er voor kiest om vrouwen te verkrachten dan gaat hij in feite gewoon mee met de wetten van de natuur. Als God niet bestaat kun je daarom niet OBJECTIEF zeggen dat verkrachting slecht is.
En je kunt zien hoe onlogisch Dr. Russ is door te zeggen dat moraliteit slechts een illusie is maar ook stelt dat bepaalde dingen echt objectief kwaadaardig zijn. Als moraliteit slechts subjectief is dan kun je dat niet rationeel zo stellen.
Het is absoluut waar dat dieren moreel-achtig gedrag vertonen wat door evolutie is in geprogrammeerd. Zo offeren de soldaten in een mierennest zich op om het nest te beschermen en helpen buffels elkaars jong te beschermen, aangezien dit er voor zorgt dat de kudde makkelijker overleeft. Maar als dit de basis is voor de moraliteit van mensen dan is deze niet objectief. Want stel dat we de hele evolutie zouden kunnen herhalen, dan zou het heel goed mogelijk zijn dat er een andere soort zou evolueren met hele andere morele waardes. Of als je stelt dat mensen zelf de basis zijn voor moraliteit, geldt deze moraliteit dan ook als we leven op andere planeten zouden ontdekken? Is het bijvoorbeeld objectief verkeerd voor aliens om ons als slaven te gebruiken? Voor het zelfde geld hebben zij niet dezelfde morele waardes ontwikkelt als wij.
Richard Dawkins (waarschijnlijk de bekendste hedendaagse Atheïst en schrijven van het boek: The God Delusion) is een evolutie bioloog en hij schrijft in het zelfde boek dat moraliteit puur en alleen een door evolutie ontwikkelde manier is voor overleving. Je genen zijn als het waren egoïstisch maar dit kan leiden tot moreel gedrag omdat dit ten goede komt aan je genen zelf. Met andere woorden: vanuit een biologisch perspectief is moraliteit niet meer dan het helpen van anderen voor egoïstische doeleinden.
Echter in het zelfde boek zegt Richard Dawkins het volgende over de God van de bijbel:
“De God van het Oude Testament is zowat het meest onaangename personage uit de fictieliteratuur: jaloers en er nog trots op ook; een kleinzielige, onrechtvaardige, onverzoenlijke controle-freak; een wraakzuchtige, bloeddorstige etnische zuiveraar; een vrouwenhatende, homofobe, racistische, infanticidale, genocidale, filicidale, verderfelijke, megalomane, sadomasochistische en wispelturige kwaadaardige pestkop.”
Richard Dawkins in het boek "The God Delusion"
Professor Dawkins laat zien dat hij over een behoorlijk grote woordenschat beschikt maar dit is nogal een vreemde claim voor iemand die beweert dat moraliteit slechts een door evolutie in geprogrameerde illusie is. Ik wil je ook nogmaals herinneren aan de quote van Richard Dawkins die ik in hoofdstuk 1 gebruikte:
Het universum heeft precies de eigenschappen die je zou verwachten als er aan het begin geen ontwerp, geen reden, geen kwaad en geen goed is. Niks anders dan blinde en onvergeeflijke onverschilligheid.
Richard Dawkins in het boek "River out of Eden".
Hierin zien we de inconsequente positie van de Atheïst. Dawkins staat in heel zijn boek continue klaar met zijn morele oordelen die hij als absoluut objectief stelt. God IS kwaadaardig als hij zou bestaan. Religie IS een van de grootste bronnen van kwaadaardigheid in de wereld, enz. Maar hij is gedwongen te bekennen dat wanneer God niet bestaat moraliteit simpelweg niet objectief kan zijn.
Veel Atheïsten proberen uit alle macht een objectieve standaard voor moraliteit te behouden maar zijn niet in staat hier dan ook een objectieve fundering voor te geven. Als je een Atheïst vraagt waarom iemand laten lijden slecht is zal hij bijna altijd zeggen: “omdat dat gewoon zo IS!” en dat is nu precies mijn punt betreffende dat objectieve moraliteit is hoe wij moraliteit ervaren; Goed en Kwaad ZIJN.
Ik wil in dit alles wel even iets duidelijk stellen. Ik wil absoluut NIET beweren dat:
- Dat geloof in God noodzakelijk is om je moreel te gedragen, het is duidelijk dat ook atheisten zich moreel kunnen gedragen en dat er meer dan genoeg gelovigen zijn die dat niet doen. Zelfs de bijbel bevestigt dit. Geloof in God maakt iemand niet moreel of immoreel en ongeloof in God maakt iemand ook niet moreel of immoreel.
- Dat geloof in God noodzakelijk is om objectieve morele waardes te herkennen. Zelfs de bijbel bevestigt dat God’s morele wetten “op ons hart geschreven staan”. De Atheïst kan ondanks dat hij niet gelooft dus wel weten of iets objectief Goed of Kwaad is.
De feitelijk vraag is dus:
wat is de noodzakelijke fundering voor objectieve moraliteit?
Om een daadwerkelijk basis te hebben voor een objectieve morele standaard hebben we een standaard nodig die buiten de mens om ligt. Iets wat niet bepaald wordt maar wat ontdekt of herkent wordt; net zoals 1+1=2 ontdekt wordt door mensen en niet door mensen wordt verzonnen (1+1=2 is namelijk ook waar als er geen mensen zijn. Het is alleen de taal en de symbolen die door mensen wordt bedacht).
Het moet ook universeel zijn, dus niet gebonden aan een locatie. Dat wil zeggen dat als er buitenaards leven bestaat, dat het ook moreel slecht is om hun te laten lijden of zij ons.
Verder is moraliteit duidelijk niet iets dat materieel is. Je kunt het niet wegen of meten of vastpakken. Je kunt niet in het universum gaan zoeken en zeggen:” Kijk daar ligt de basis voor objectieve moraliteit!”
We moeten de basis voor morele objectiviteit dus zoeken in een realiteit buiten ons universum om. Met andere woorden los van de natuurlijke wereld, dus bovennatuurlijk.
Maar we moeten de basis voor objectieve moraliteit ook zoeken in iets persoonlijks. Want moraliteit is alleen van toepassing op personen. Er bestaat niet zoiets als een kwaadaardig object. Een steen is geen goed of slecht object. Een persoon die een steen gebruikt om iemands hersenen mee in te slaan is wel slecht, maar de steen zelf kan niet slecht zijn. Objecten zijn moreel neutraal. Moraliteit is alleen van toepassing op personen.
Objectieve moraliteit moet ook onveranderlijk zijn, want anders is het per definitie niet objectief. Als verkrachting vandaag slecht is en morgen goed dan is het niet daadwerkelijk objectief maar is het slechts tijdgebonden. Objectieve moraliteit is noodzakelijk tijdloos.
Met andere woorden: de basis voor objectieve moraliteit ligt in een onveranderlijke, tijdloze, bovennatuurlijk, persoonlijke realiteit buiten het universum om.
God is daarom de noodzakelijke basis voor objectieve moraliteit. Om het heel simplistisch te zeggen: Als er morele wetten zijn, dan is er een morele wetgever nodig.
Dit wil dus zeggen dat iedere keer als een Atheïst een objectief moreel oordeel wil vellen hij dus in feite eerst moet aannemen dat God bestaat. Richard Dawkins kan God dus niet kwaadaardig noemen en dan verwachten dat dit oordeel objectief is.
Als God bestaat, dan bestaat er Goed en Kwaad. Als God niet bestaat dan is Goed en Kwaad slechts een illusie ontstaan door biologische en sociale evolutie.
Het euthyphro dilemma
De Atheïst kan zich echter nog richten op een laatste bezwaar, en dat is dat het niet KAN dat objectieve moraliteit bestaat omdat zelfs God niet kan dienen als de noodzakelijke fundering voor moraliteit.
Het argument hiervoor stamt al meer dan 2000 jaar terug. Dit argument werd geformuleerd door de Griekse filosoof Socrates in wat bekend staat als het euthyphro dilemma. Het gaat als volgt:
Is iets goed omdat God zegt dat het goed is? Of zegt God dat iets goed is omdat het goed is?
Wat dit argument eigenlijk wil zeggen is, dat als iets alleen maar goed is omdat God het zegt, dan is moraliteit niet objectief; want dan is moraliteit slechts God’s mening. Dus als God zou zeggen dat verkrachting goed was, dan zou dat betekenen dat verkrachting ook daadwerkelijk goed is.
Maar als God juist zegt dat iets goed is omdat het goed is, dan wil dat zeggen dat de standaard voor objectieve moraliteit buiten God om ligt. Dat wil dus zeggen dat God niet noodzakelijk is voor objectieve moraliteit.
Dit is zelfs na 2000 jaar nog steeds het populairste tegen-argument van Atheïsten. Maar het probleem met dit argument is dat het een vals dilemma is. Iets is namelijk alleen maar een dilemma als er maar 2 opties zijn. Maar er is echter nog een 3e optie en dit is de daadwerkelijke Theïstische positie:
God’s natuur is de basis voor objectieve moraliteit, en God’s wetten komen voort uit zijn noodzakelijke natuur. God bepaalt moraliteit niet, God IS het goede. God kan dus niet kiezen wat Goed en Kwaad is, want Goed en Kwaad is even noodzakelijk als zijn eigen natuur. Wat Goed is en Wat Kwaad is, is dus hetzelfde in alle mogelijke werelden, onveranderlijk en objectief, niet gekozen door God maar ook niet los van God.
Zoals de Griekse filosoof Plato (die het argument van Socrates documenteerde) al erkende; God IS het goede. Aangezien goedheid een eigenschap van God is, moet deze eigenschap maximaal zijn omdat God per definitie een maximaal groots wezen is. Maximale goedheid is dus een noodzakelijk onderdeel van God en zijn wetten komen hier uit voort. God is dus niet in staat om te zeggen dat verkrachting goed is aangezien dit tegen zijn natuur in gaat.
De bron voor objectieve moraliteit is dus eeuwig en noodzakelijk en God zelf moet zich ook aan deze moraliteit houden en is zelfs logisch gezien niet in staat om hier tegen in te gaan. Ik wil hierbij ook terugverwijzen naar het contingentie argument. De noodzakelijkheid van God houdt in dat God het zelfde is in iedere mogelijke wereld. Moraliteit die gegrond is in God is dus onveranderlijk en noodzakelijk in iedere mogelijke wereld. Alle mogelijke werelden bevatten dus dezelfde objectieve morele standaard. Er dus helemaal geen wereld mogelijk waarin God bijvoorbeeld verkrachting als iets Goeds stelt.
Maar waarom is goedheid dan een eigenschap van God en niet Kwaadaardigheid?
Laten we eens kijken wat Goed en Kwaad nu daadwerkelijk is. Ik denk dat een makkelijke vergelijking hiervoor licht en donker zijn.
Licht bestaat, dat lijkt me duidelijk, maar bestaat er eigenlijk wel zoiets als donker?
Er is geen substantie die “donker” heet. Donker is niks anders dan de afwezigheid van licht. Waar geen licht is, is donker. Waar wel licht is, is geen donker. Het zelfde geldt voor warm en koud. Als iets koud is dan is er een afwezigheid van warmte. Het is echter niet zo dat warmte de afwezigheid is van kou. Warmte is namelijk de beweging van materie. Hoe sneller materie beweegt hoe meer warmte er is, en hoe minder beweging aanwezig is, des te minder warmte.
Het zelfde geldt voor Goed en Kwaad. Kwaad is de afwezigheid van Goed, maar Goed is niet de afwezigheid van Kwaad.
Dit kun je aantonen met een aantal voorbeelden. Bijvoorbeeld:
Wanneer iemand gewond op straat ligt dan is het Goed om hem te helpen, maar niks doen is kwaadaardig (iemand dan nog extra gewond maken is nog kwaadaardiger, maar hem gewoon al niet helpen is op zichzelf al slecht).
Het is echter niet zo dat het een Goede daad is om iemand NIET te verwonden. Dat is namelijk gewoon een neutrale daad. Als iemand geen kwaadaardige dingen doet wil dat niet automatisch zeggen dat je een Goed persoon bent.
Niks doen KAN kwaadaardig zijn, maar niks doen kan niet Goed zijn.
Als bijvoorbeeld een groep mensen iemand in elkaar aan het slaan zijn en ze vragen jou om mee te doen, dan kunnen we niet zeggen dat het een Goede daad is om niet op dat verzoek in te gaan. Het is pas Goed als je de persoon die in elkaar geslagen wordt helpt. Sterker nog, als je alleen maar niet op het verzoek in gaat en dan wegloopt dan is dit zelfs een kwaadaardige daad. Natuurlijk niet zo kwaadaardig als daadwerkelijk mee doen, maar niks is doen is op zichzelf al een kwaadaardige actie.
Kwaadaardigheid is dus een gemis van Goedheid. Iemand die zijn hele leven geen contact heeft met andere mensen is hoogstens een neutraal persoon maar niet een Goed persoon.
Conclusie:
Atheïsme faalt in het kunnen geven van een fundering voor objectieve moraliteit. Als Atheïsme waar is dan zijn we vanuit een feitelijk standpunt slechts hoger ontwikkelde dieren die emoties en moreel gedrag in geprogrammeerd hebben gekregen door natuurlijke selectie. Morele wetten zijn dan slechts door mensen ontwikkelde regels in de loop van de geschiedenis. Ze zijn subjectief en afhankelijk van plaats, tijd en cultuur. Onze intuïtie, dat ons ingeeft dat er daadwerkelijk Goed en Kwaad bestaat, is ook slechts het resultaat van biologische evolutie en heeft geen basis in realiteit. Het is dan eigenlijk gewoon geluk hebben als de meeste mensen er geen plezier in hebben om elkaar te laten lijden. Maar wanneer iemand dat wel heeft dan handelt hij slechts tegen de sociaal geaccepteerde normen in, maar volgt wel zijn natuur.
Als Atheïsme waar is, dan is morele aansprakelijkheid in feite niet meer dan het feit dat immorele acties negatieve consequenties kunnen opleveren. Met andere woorden, als jij mensen niet helpt dan helpen ze jou ook niet en ben jijzelf dus slechter af. Zoals Richard Dawkins al zei, onze genen zijn puur egoïstisch maar kunnen goedaardig gedrag gebruiken om zelf beter af te zijn.
Als Atheïsme waar is, dan is het voor iemand die immoreel WIL handelen het slechts een kwestie om er mee weg te kunnen komen. Als dit je enige leven is, dan zou het waanzin zijn om het niet te leven op de manier waaruit je het meeste plezier kunt halen. En als dit voor iemand inhoudt om kleine kinderen aan te randen, dan is het vanuit zijn oogpunt het volledig rationeel om dit te doen, zolang hij er maar mee weg kan komen.
Joseph Stalin bijvoorbeeld was verantwoordelijk voor het laten afslachten van miljoenen. Hij was de leider van zijn land en is uiteindelijk op late leeftijd een natuurlijke dood gestorven. Ik denk dat hij vanuit zijn oogpunt een prettig leven heeft geleid en hij is nooit aansprakelijk gesteld voor zijn daden. Stalin was een uitgesproken Atheïst en heeft zijn leven geleid op een manier die hij zelf ongetwijfeld plezierig vond, als een god van zijn eigen wereldje. Als Atheïsme waar is en dit leven het enige leven is, hoe kun je dan stellen dat Stalin het verkeerd heeft aangepakt? Vanuit jouw oogpunt misschien, maar niet vanuit de zijne.
Ik begrijp goed dat de meeste Atheïsten zo niet denken, ik zelf deed dat ook niet toen ik nog een Atheïst was. Maar als we feitelijk willen zijn, dan moeten we toegeven dat dit de logische conclusies van Atheïsme zijn. Maar onze morele ervaring gaat hier volledig tegen in. We erkennen een realiteit van objectieve moraliteit; van daadwerkelijk en feitelijk Goed en Kwaad. De Theïst trekt dit naar de logische conclusie maar de Atheïst faalt hiervoor een basis te vinden. Atheïsme leidt noodgedwongen tot moreel nihilisme en subjectivisme.
Ik wil afsluiten met de woorden van waarschijnlijk de bekendste Atheïstische filosoof Friedrich Nietzsche:
“What is good? All that heightens the feeling of power in man, the will to power, power itself.
What is bad? All that is born of weakness.
What is happiness? The feeling that power is growing, that resistance is overcome.
("wat is goed? Alles dat het gevoel van macht in de mens versterkt, de wil om de macht zelf te bemachtigen.
Wat is slecht? Alles dat geboren is uit zwakte.
Wat is geluk? Het gevoel dat je macht groeit, dat de weerstand te niet gedaan wordt.)
“I abhore Christianity with a deadly hatred.”
("Ik verafschuw het Christendom met een dodelijke haat")
“God is dead! God remains dead! And we have killed him.”
(God is dood! God blijft dood! En wij hebben hem vermoord.")
“After the old god has been assassinated, I am ready to rule the world.”
("Wanneer de oude god vermoord is, ben ik klaar om de wereld over te nemen.")
-Friedrich Nietzsche
